Temat : Popyt

Popyt (ang. demand) - funkcja przedstawiająca kształtowanie się relacji pomiędzy ceną dobra (towary i usługi), a ilością (liczbą sztuk) jaką konsumenci chcą i mogą nabyć w określonym czasie, przy założeniu niezmienności innych elementów charakteryzujących sytuację rynkową (ceteris paribus). Wykresem tej funkcji jest tzw. krzywa popytu.








Popyt można rozpatrywać dwojako, w ujęciu: mikroekonomicznym i makroekonomicznym. W pierwszym ujęciu z wymienionych rozróżniamy:

popyt indywidualny - określa wielkość popytu od strony pojedynczego, konkretnego podmiotu gospodarczego na określone dobro przy różnych cenach,

popyt rynkowy - suma popytów indywidualnych, który obrazuje wielkość popytu wszystkich podmiotów gospodarczych na określone dobro przy różnych cenach.

W wyżej wymienionych przypadkach rozmiar popytu jest mierzony w jednostkach fizycznych. W ujęciu makroekonomicznym rozróżniamy:

popyt globalny (zagregowany) - określa wielkość popytu na wszystkie dobra lub ich określone grupy ze strony wszystkich nabywców.

W wyżej wymienionym przypadku rozmiar popytu jest mierzony wartościowo przy określonym ogólnie poziomie cen.

Rodzaje popytu

Popyt efektywny – chęć nabycia towaru poparta jest posiadaniem
odpowiedniego ekwiwalentu.
Popyt potencjalny – oznacza pragnienie nabycia określonego dobra nie poparte możliwościami dochodowymi.

W przypadku poprawy sytuacji dochodowej nabywcy popyt potencjalny może się przekształcić w popyt efektywny. ze względu na rodzaj dobra:

popyt substytucyjny
popyt komplementarny

ze względu na elastyczność cenową:

popyt sztywny (nieelastyczny) - zmiana ceny nie wywołuje zmian popytu
popyt elastyczny
popyt neutralny

Czynniki kształtujące wielkość popytu (Determinanty popytu)
związane z rynkiem:
wielkość dochodów,gdy wzrasta dochód, wzrasta również popyt na dane dobro (i odwrotnie)

cena towaru:

ceny substytutów,
ceny dóbr komplementarnych,
przewidywania co do kształtowania się cen w przyszłości,
antycypacja popytu, czyli wyprzedzanie faktycznego popytu (np. wykupywanie towaru przed zapowiedzianą podwyżką, tak jak to miało miejsce w Polsce przed 1 maja 2004),

nie związane z rynkiem (pozarynkowe):

preferencje konsumentów:
gusty konsumentów,
upodobania i przyzwyczajenia,
moda,

czynniki demograficzne:

liczba ludności,
struktura wiekowa konsumentów,
struktura płciowa konsumentów,
stan cywilny,
poziom wykształcenia,
wyznanie,
warunki geograficzne
warunki klimatyczne,
pora roku,
poziom zamożności,
sytuacja gospodarcza,
sytuacja polityczna.