Dziewczęta z M four B POŁONINY

Dziewczęta z M four B POŁONINY
MFB

piątek, 27 lutego 2009

Temat : Wczorajsze zajęcia o podaży i popycie

Cześć !!!!!!!!!

Czytając wcześniejsze notatki za pewne już wiecie co to jest popyt i podaż... tzn jeśli nie zgubiliście się w tych nudnych encyklopedycznych wywodach... Tak więc te dwa prawa popytu i podaży wpływają na cały rynek... tak zwaną gospodarkę.

Nudne ale też trzeba się tego uczyć. W końcu przyszli ekonomiści powinni być obeznani w sprawach rynku, a skoro mamy to być my to trzeba się tego nauczyć. Jak to mówią nie wszystko da się ominąć.

Pozdrawiamy cała ekipa MfourB - Połoniny ;*

czwartek, 26 lutego 2009

Temat : Podaż i Popyt

Pytania :
  1. Co mówi prawo popytu?
  2. Co to jest elastyczność cenowa popytu?
  3. Co to jest popyt elastyczny?
  4. Co to jest popyt nieelastyczny?
  5. Jakie czynniki pwływają na elastyczność cenową popytu na dany produkt?

Oto pytania na dzisiejsze zajęcia. We wcześniejszych notkach znajdziecie na nie odpowiedzi.

Cenowa elastyczność popytu – stosunek względnej zmiany ilości pożądanego dobra, do względnej zmiany jego ceny, wyrażony współczynnikiem cenowej elastyczności popytu:



Elastyczność podaży jest miarą względnej zmiany
podaży wywołanej względną zmianą określonego czynnika wpływającego na podaż. Informuje o wrażliwości podaży na zmiany czynników ją kształtujących.



Cena równowagi rynkowej -
cena, przy której występuje zrównoważenie popytu (D) i podaży (S).



Krzywa popytu przecina się z krzywą podaży, tworząc w ten sposób punkt równowagi cenowej. Obie krzywe stanowią instrument opisujący dynamikę produktu przy zmianie jego ceny. Gdy cena jest mniejsza od ceny równowagi rynkowej, następuje nadwyżka popytu nad podażą. Natomiast kiedy cena jest większa od ceny równowagi rynkowej występuje nadwyżka podaży nad popytem. Nadwyżki może zlikwidować tzw. skup interwencyjny.


Temat : Podaż

Podaż (ang. supply) to ilość dóbr, oferowana na rynku przez producentów przy określonej cenie, przy założeniu niezmienności innych elementów charakteryzujących sytuację na rynku (ceteris paribus). Zależność między ceną a podażą przedstawia krzywa podaży.

Prawo podaży

Przy ceteris paribus, podaż danego towaru się zwiększa, jeśli wzrasta jego cena, natomiast obniżaniu się ceny towarzyszy spadek wielkości podaży. Poziom podaży, tak jak poziom popytu nie zależy tylko od ceny towaru.



Czynniki kształtujące wielkość podaży (Determinanty podaży)


cena danego dobra, czyli ilość pieniędzy jaką producent otrzymuje ze sprzedaży każdej jednostki tego dobra
ceny czynników produkcji, czyli płace, opłaty za
energię, czynsz, ceny urządzeń i surowców, procenty od zaciągniętych kredytów – czyli poziom kosztów produkcji
technologia, czyli postęp techniczny
ceny
dóbr substytucyjnych (zamienników) i komplementarnych (uzupełniających)
liczba producentów na danym rynku
cele
przedsiębiorstwa
oczekiwania dotyczące zmian cen
eksport oraz import
wielkość rezerw
czynniki przypadkowe, np.
pogoda
czas, jakim dysponują producenci
interwencyjna polityka państwa, dotacje, subwencje, warunki prawne
elastyczność podaży



Temat : Popyt

Popyt (ang. demand) - funkcja przedstawiająca kształtowanie się relacji pomiędzy ceną dobra (towary i usługi), a ilością (liczbą sztuk) jaką konsumenci chcą i mogą nabyć w określonym czasie, przy założeniu niezmienności innych elementów charakteryzujących sytuację rynkową (ceteris paribus). Wykresem tej funkcji jest tzw. krzywa popytu.








Popyt można rozpatrywać dwojako, w ujęciu: mikroekonomicznym i makroekonomicznym. W pierwszym ujęciu z wymienionych rozróżniamy:

popyt indywidualny - określa wielkość popytu od strony pojedynczego, konkretnego podmiotu gospodarczego na określone
dobro przy różnych cenach,

popyt rynkowy - suma popytów indywidualnych, który obrazuje wielkość popytu wszystkich podmiotów gospodarczych na określone dobro przy różnych cenach.

W wyżej wymienionych przypadkach rozmiar popytu jest mierzony w jednostkach fizycznych. W ujęciu makroekonomicznym rozróżniamy:

popyt globalny (zagregowany) - określa wielkość popytu na wszystkie dobra lub ich określone grupy ze strony wszystkich nabywców.

W wyżej wymienionym przypadku rozmiar popytu jest mierzony wartościowo przy określonym ogólnie poziomie cen.

Rodzaje popytu
Popyt efektywny – chęć nabycia towaru poparta jest posiadaniem
odpowiedniego ekwiwalentu.

Popyt potencjalny –
oznacza pragnienie nabycia określonego dobra nie poparte możliwościami dochodowymi.

W przypadku poprawy sytuacji dochodowej nabywcy popyt potencjalny może się przekształcić w popyt efektywny. ze względu na rodzaj dobra:

popyt substytucyjny
popyt komplementarny


ze względu na elastyczność cenową:

popyt sztywny (nieelastyczny) - zmiana ceny nie wywołuje zmian popytu
popyt elastyczny
popyt neutralny

Czynniki kształtujące wielkość popytu (Determinanty popytu)
związane z rynkiem:
wielkość
dochodów,gdy wzrasta dochód, wzrasta również popyt na dane dobro (i odwrotnie)

cena towaru:

ceny substytutów,
ceny
dóbr komplementarnych,
przewidywania co do kształtowania się cen w przyszłości,
antycypacja popytu,
czyli wyprzedzanie faktycznego popytu (np. wykupywanie towaru przed zapowiedzianą podwyżką, tak jak to miało miejsce w
Polsce przed 1 maja 2004),

nie związane z rynkiem (pozarynkowe):


preferencje konsumentów:
gusty konsumentów,
upodobania i przyzwyczajenia,
moda,

czynniki demograficzne:


liczba ludności,
struktura wiekowa konsumentów,
struktura płciowa konsumentów,
stan cywilny,
poziom wykształcenia,
wyznanie,
warunki
geograficzne
warunki klimatyczne,
pora roku,
poziom zamożności,
sytuacja gospodarcza,
sytuacja polityczna.


wtorek, 24 lutego 2009

Temat : Nudy

Cześć

Hmm... Mamy 24 lutego... i w sumie projekt nie postępuje do przodu... Pojutrze ma coś ruszyć ponieważ mamy zajęcia z przedsiębiorczości... czyli 1,5 godziny "rozmowy" o rynkach, giełdach itp. Ciekawe co tym razem wymyśli dla nas nauczyciel... ;]

Pozdrawiamy Ekipa MfourB - Połoniny



środa, 11 lutego 2009

Słowniczek - Przedsiębiorczość - GIEŁDA

Giełda - to miejsce, w którym obrywają się regularnie w określonym czasie spotkania osób prawnych i osób fizycznych, pragnących zawrzeć transakcje kupna-sprzedaży, oraz pośredniczących w zawieraniu transakcji maklerów.

Makler papierów wartościowych - (broker) osoba zawodowo zajmująca się pośrednictwem w transakcjach kupna i sprzedaży papierów wartościowych (np. akcji czy obligacji) dla klienta, w zamian za wynagrodzenie ustalane w procentach od wartości transakcji (prowizja)

Akcjapapier wartościowy łączący w sobie prawa o charakterze majątkowym i niemajątkowym, wynikające z uczestnictwa akcjonariusza w spółce akcyjnej. Także ogół praw i obowiązków akcjonariusza w spółce lub część kapitału akcyjnego.

Obligacjapapier wartościowy, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem obligatariusza i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Są to papiery wartościowe masowego obrotu, występują więc w seriach. W przeciwieństwie do akcji, obligacje nie dają ich posiadaczowi żadnych uprawnień względem emitenta typu współwłasność, dywidenda czy też uczestnictwo w walnych zgromadzeniach.

Dywidenda (łac. dividendum - rzecz do podziału) - część zysku netto (po opodatkowaniu podatkiem dochodowym) spółki kapitałowej przeznaczona do podziału pomiędzy udziałowców lub akcjonariuszy

Hossa (fr. hausse, pot. rynek byka) - termin giełdowy oznaczający długotrwały wzrost kursu giełdowego papierów wartościowych lub cen towarów notowanych na giełdzie.

Bessa (fr. baisse, pot. rynek niedźwiedzia) – termin giełdowy oznaczający długotrwały spadek kursu giełdowego papierów wartościowych lub cen towarów notowanych na giełdzie.

Temat : Funkcjonowanie giełdy papierów wartościowych

Na początek należałoby zadać pytanie czym jest giełda?

Otóż giełda to organizowane w ustalonym miejscu i czasie spotkania handlowe, na których są sprzedawane ściśle określone towary po cenach ogłoszonych w codziennych notowaniach, lub też według innej definicji to miejsce, w którym obrywają się regularnie w określonym czasie spotkania osób prawnych i osób fizycznych, pragnących zawrzeć transakcje kupna-sprzedaży, oraz pośredniczących w zawieraniu transakcji maklerów. Jak zwał tak zwał w każdym bądź razie chodzi o to samo.

Teraz bądź człowieku mądry i na podstawie tak zawiłej definicji wytłumacz kto to jest osoba prawna, a kto fizyczna...?

Osoba prawna to jeden z rodzajów podmiotów prawa cywilnego. Osobę prawną definiuje się zazwyczaj jako trwałe zespolenie ludzi i środków materialnych w celu realizacji określonych zadań, wyodrębnione w postaci jednostki organizacyjnej wyposażonej przez prawo (przepisy prawa cywilnego) w osobowość prawną.

Osoba fizyczna – prawne określenie człowieka w prawie cywilnym, od chwili urodzenia do chwili śmierci, w odróżnieniu od osób prawnych.

Na giełdach istnieją różne przedmioty transakcji tj. :
  • kruszce
  • waluty
  • dewizy
  • papiery wartościowe
  • instrumenty finansowe
  • towary

Wśród giełd wyróżniamy ich 3 rodzaje :
  • papierów wartościowych
  • pieniężna
  • towarowa
My na zajęciach zajęliśmy się giełdą papierów wartościowych. Tłumaczyliśmy takie wyrazy jak :
  • hossa
  • bessa
  • czy tez dywidenda
później przeszliśmy do :
  • WIG
  • WIG20
  • MIDWIG
I jeszcze kilku innych.

Jednak tym razem nie obeszło się bez zadania domowego. Czyli karteczki do wypełnienia.


I to był koniec zajęć ;]

Temat : SKROBIA jako substancja zapasowa u roślin

Cześć !!


Na jednych z zajęć na feriach poszukiwaliśmy skrobi. Tylko jak znaleźć tę skrobię przecież jej nie widać. Odpowiedź na to pytanie była prostsza niż się wydawało. Wystarczyło kilka rzeczy :
  • słoik - do odbarwiania liści
  • ok. 10 ml mieszaniny etanol-aceton - do odbarwiania liści
  • zielony świeży liść
  • dostęp do łaźni wodnej
  • pęsetka
  • szalka - do barwienia liści
  • ok. 10 ml roztworu jodyny - do barwienia liści
  • woda destylowana
  • kserokopia przepisu wykonania doświadczenia
Jak zawsze wszystkie zabrałyśmy się za doświadczenie. Tym razem "bezpieczeństwo" zostało zachowane tzn. nikt nie nawdychał się oparów ani nic podobnego.


Pouzupełnialiśmy sobie karteczki i to był koniec zajęć.

Nie licząc późniejszego sprzątania ;p

środa, 4 lutego 2009

wtorek, 3 lutego 2009

Temat : Charakterystyka wybranych rodzajów przedsiębiorstw


Siema!!

Kolejnym tematem z przedsiębiorczości, który omawialiśmy dzisiejszego dnia był "Charakterystyka wybranych rodzajów przedsiębiorstw".


FORMY DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ


  1. Indywidualna działalność gospodarcza


SPÓŁKI OSOBOWE


  • Cywilna
  • Jawna
  • Partnerska
  • Komandytowa
  • Kapitałowa
  • Akcyjna

I tak spędziliśmy resztę czasu rozmawialiśmy o spółkach na konkretnych przykładach. Jednym z nich było założenie w Bieszczadach firmy produkującej części do samolotów. Otóż pojawiło się pytanie " Czy taka transakcja, a raczej pomysł na nią miał by szanse się sprawdzić na tym terenie?".

Doszliśmy do wniosku, że nie, ale zakładając, iż każdy na tym terenie posiada prywatny samolot to jest to opłacalne. Tylko teraz nasuwa się kolejne pytanie "Jaka spółka osobowa była by najkorzystniejsza?".

Pojawiało się wiele pytań np. Co się stanie ze spółką partnerską w przypadku gdy jeden ze wspólników zostanie zabity przez mafię...?

Temat : Funkcjonowanie gospodarstwa domowego

Cześć!

Dzisiaj odbyły się kolejne zajęcia z przedsiębiorczości. Omawialiśmy na nich gospodarstwo domowe.

Gospodarstwo domowe - jeden z podmiotów gospodarczych, jedna osoba lub ich zespół, razem zamieszkujących i wspólnie się utrzymujących (w ogromnej większości połączonych więzami biologicznymi i stanowiących rodziny). Osoby samotne, utrzymujące się samodzielnie, to jednoosobowe gospodarstwa domowe.

Podstawą gospodarstwa domowego jest tak zwany budżet.

Budżet rodzinny - zestawienie wszelkich wartości (pieniężnych i niepieniężnych) wpływających do gospodarstwa domowego rodziny oraz ich rozchodów w ustalonym czasie.

Budżet zależy od dwóch czynników :
  • rynku - tj. rynku dóbr różnego rodzaju, rynku kapitałowego i walutowego oraz rynku kredytowego
  • kosztów utrzymania - tj. pieniężnej równowartości dóbr i usług zaspokajających potrzeby konsumpcyjne rodziny.
Natomiast koszty utrzymania dzielą się na :
  • Faktyczne koszty utrzymania - oparte na analizie rzeczywistego spożycia
  • Teoretyczne koszty utrzymania - oparte na postulowanej wielkości i strukturze spożycia
_______________________________________________________

Funkcje i cechy gospodarstwa domowego jako podmiotu gospodarczego

G
ospodarstwo domowe jako element składowy procesów gospodarczych
  • Funkcje społeczno-ekonomiczne
  1. Jest odbiorcą (nabywcą) dóbr i usług dostarczanych przez przedsiębiorstwa i instytucje przez : Przepływ strumienia towarów i usług z przedsiębiorstw i strumienia płatności z gospodarstw do przedsiębiorstw
  2. Jest dostarczycielem czynników wytwórczych (głównie pracy) dla tychże przedsiębiorstw i instytucji, co realizuje przez : przepływ czynników wytwórczych z gospodarstw domowych do przedsiębiorstw i przepływ dochodów z tytułu udostępniania tych czynników z przedsiębiorstw do gospodarstw (dokonuje się poprzez system podatkowy)
  • Cechy
  1. Zdolność do podejmowania określonych decyzji, głównie ekonomicznych
  2. Dążenie do uzyskania maksymalnej satysfakcji w ramach pozostających do dyspozycji środków przy uwzględnieniu racjonalności postępowania :
  • gospodarstwo domowe ma pewne preferencje
  • w gospodarstwie z reguły ustalony jest pewien hierarchiczny układ dążeń
  • gospodarstwo domowe dokonuje koniecznych wyborów

Foto relacja z wczorajszego dnia
















poniedziałek, 2 lutego 2009

Temat : Tajemnice fotosyntezy - berwniki fotosyntetyczne



Dzisiaj w końcu dotarły nam do szkoły pomoce naukowe. Drugie zajęcia tego dnia rozpoczęliśmy od dobrania się do materiałów oraz wykonania pierwszego doświadczenia.

Kiedy rozpoczęliśmy rozpakowywanie okazało się, że coś jest nie tak. Wylało się trochę jednej z substancji - acetonu. Oczywiście trochę się tego nawdychałyśmy, a zwłaszcza Marcelina (ale w sumie nie było żadnych skutków ubocznych).

Pierwszy eksperyment przeprowadziłyśmy na liściach pietruszki.

Potrzebne były nam :
  • 1 duży słoik do odbarwiania liści
  • ok. 10 ml mieszaniny etanol - aceton do odbarwiania liści
  • zielony świeży liść
  • czajnik z wrzącą wodą
  • płytka do chromatografii cienkowarstwowej TLC
  • 2 końcówki kapilarne do nakładania próbek
  • słoik z pokrywką
  • ekstrakt z barwników fotosyntetycznych jako wzorzec

















Hipoteza

  • W liściu rośliny znajdują się barwniki fotosyntetyczne
Przebieg zajęć :
  • Na początku po przygotowaniu wszystkich potrzebnych elementów rozpoczęliśmy mieszanie substancji.
  • Największa zabawa była z odmierzaniem proporcji. Miałyśmy to zrobić same. Oczywiście wszystkie zabrały się do tego z ochotą, ale odnosiło to różny skutek. Nie obeszło się bez ofiar. Naszej koleżance Madzi trochę zachlapał się sweterek, po za tym trochę łaska ucierpiała, ale nic nikomu się nie stało.
  • O dziwo mimo początkowych wypadków w sumie osiągnęłyśmy swój cel.
  • Jednam mimo tego pozostawiłyśmy płytkę zamoczoną w roztworze w zamkniętym słoiku. Jutro na następnych zajęciach zobaczymy co z tego wyjdzie.
Opis doświadczenia :
  1. Umieść liść w słoiku
  2. Zalej liść cienką warstwą mieszaniny etanol - aceton
  3. Uwieść słoik z gorącej łaźni wodnej (w naszym przypadku była to miska wypełniona wrzącą wodą). Mieszaj zawartość słoika delikatnie nim kołysząc. Uwaga uważaj aby woda nie dostała się do środka słoika (niestety za pierwszym razem nieco wody wlało się do środka i musiałyśmy zacząć jeszcze raz). Uwaga staraj się nie wdychać oparów ze słoika (oczywiście nikt się do tego nie zastosował i wszyscy byli trochę na haju) Praca powinna być prowadzona pod wyciągiem lub w dobrze wentylowanym pomieszczeniu (wentylację pomieszczenia sami sobie zapewniliśmy otwierając okno, było trochę zimno, w końcu za oknami śnieg, ale dało się przeżyć)
  4. W ciągu 15 min liście powinny się odbarwić, a barwniki fotosyntetyczne przejść do roztworu etanol - aceton (w naszym przypadku nie jesteśmy pewne ile to dokładnie trwało, ale szczegóły). Zielonego ekstraktu użyj do dalszej części chromatografii, natomiast odbarwiony liść może posłużyć do doświadczenie "Skrobia jako substancja zapasowa u roślin.
  5. Ekstrakt barwników nakładaj przy pomocy końcówki kapilarnej na chropowatą stronę płytki do chromatografii, w odległości 1cm od jej dolnej krawędzi. Uważaj, aby nie pobrudzić i nie uszkodzić złoża, którym pokryta jest płytka, dotykaj palcami tylko krawędzi płytki (mądry polak po szkodzie, najpierw zaczęłyśmy bawić się płytką, a potem przeczytałyśmy żeby jej nie dotykać). Po nałożeniu każdej kropli odczekaj 10 sekund, dopóki nie wyschnie, następnie nałóż następną krople w to samo miejsce. Nałóż przynajmniej 7 objętości kapilary (to był chyba najtrudniejszy punkt programu, nie ma to jak złośliwość rzeczy martwych, te krople nie chciały spadać)
  6. Pozostaw do wyschnięcia na około 5 minut (nie wiem czy ze 3 minuty schło, tak bardzo chciałyśmy zobaczyć czy coś z tego wyjdzie)
  7. Wysuszoną płytkę wstaw pionowo do komory chromatograficznej. Mieszanina rozpuszczalników powinna sięgać poniżej poziomu naniesionych ekstraktów barwników. Zamknij słoik.
  8. Prowadź chromatografię, do momentu, gdy czoło rozpuszczalnika znajdzie się 1cm przed główną krawędzią płytki. Następnie płytkę wyjmij i wysusz.

Temat : Mierniki i żródła informacji gospodarczej

Można uznać, że rozpoczęłyśmy ferie w ciekawy sposób. Dzisiaj (dnia 2.02.09) odbyły się pierwsze zajęcia z ekonomii na feriach. Miało być nudno a okazało się znacznie ciekawiej niż zawsze. Na początku rozważaliśmy nad tym co to właściwie jest PKB...?

PKB - jest to Produkt Krajowy Brutto (chociaż w pierwotnym tłumaczeniu nasze grupy były to Polskie Koleje Bieszczadzkie)

Doszliśmy do rozważań czy takie koleje na naszym terenie opłacały by się. Jednak temat nie został zakończony.

Dokładniej wyjaśnialiśmy skróty PKB, PNB oraz PKB per capita.

PKB - jeden z podstawowych mierników dochodu narodowego stosowanych w rachunkach narodowych
. PKB opisuje zagregowaną wartość dóbr i usług finalnych wytworzonych na terenie danego kraju w określonej jednostce czasu (najczęściej w ciągu roku).

PNB - (
Produkt narodowy brutto)
miara wartości wszystkich dóbr i usług finalnych wytworzonych przez obywateli danego państwa oraz przez osoby prawne z siedzibą na jego terenie niezależnie od tego, czy podmioty te działają w kraju, czy za granicą.

PKB per capita - eden z najczęściej stosowanych na świecie mierników zamożności państwa

Wracając do początków co to jest PKB tłumaczyliśmy na przykładnie masła tzn.

  • Masło - 3zł
  • mleko - 1zł (tu zaczęła się zabawa. Zostało zadane nam pytanie z czego produkuje się mało i co będzie wchodziło w jego cenę. Oczywiście stwierdziliśmy, że potrzebna jest krowa z zaświadczeniem lekarskim o możliwości pracy, a następnie to mleko, którego robi się masło)
  • opakowanie - 0,05zł ( następnym punktem było to w czym będzie to masło sprzedawane)
  • koszty produkcji - 0,45zł (jest w nie wrzucona energia itp. elementy potrzebne do wytworzenia)
  • hurtownia - 2zł (1,50zł + 0,50zł = 2zł)
  • sklep - 2,50zł (1,50zł + 0,50zł = 2,50zł)
  • klient - 3zł (2,50 + 0,50zł = 3zł - jest to cena, za którą klient nabywa produkt)
Po teorii nadszedł czas na praktykę czyli obliczanie PKB i tępa jego wzrostu.

Zadanie

Gospodarka pewnego kraju produkuje tylko ziemniaki i pomidory. W pierwszym roku wyprodukowano 200kg ziemniaków i tyle samo pomidorów. Wartość ziemniaków wyniosła 2zł za kg, a pomidorów 4zł za kg.
  1. Ile wynosi PKB w pierwszym roku?
  • 2 * 200 = 400
  • 4 * 200 = 800
  • 400 + 800 = 1200zł = PKB
W drugim roku produkcja jest taka sama jak w pierwszym jednak podrożały pomidory, ich obecna cena wynosi 5zł
  • 2 * 200 = 400
  • 5 * 200 = 100
  • 400 + 1000 = 1400zł = PKB
  1. Tempo wzrostu PKB w %
  • (1400 : 1200 - 1) * 100% = 16,6%
W drugim roku ceny nie uległy zmianie, ale zmieniła się wielkość produkcji - ziemniaki 250kg, pomidory 225kg.
  • 250 * 2 = 500
  • 225 * 4 = 900
  • 500 + 900 = 1400zł = PKB
  1. Tempo wzrostu PKB w %
  • (1400 : 1200 - 1) * 100% = 16,6 %
Doszliśmy do wniosku, że dla gospodarki lepszy jest wzrost produkcji niż wzrost cen.

I tak minęły nam całe zajęcia. Było niezłe śmianie... Jutro kolejne zajęcia. Czekamy z niecierpliwością.
W Bieszczadach, a dokładniej na Podkarpaciu zaczęły się już ferie. Czyli odpoczynek od nauki. Jednak mała grupka osób ze szkoły w Czarnej spędza je nietypowo tzn. na zajęciach w szkole. Nie są to jednak zwyczajne nudne zajęcia. Spędzamy je na zabawie barwnikami, odczynnikami i różnymi przyrządami "badawczymi" oraz rozważaniom nad przedsiębiorczością i ekonomią.